دوره 1، شماره 3، 1403، صفحات 339 - 360

نویسندگان : محسن توده رنجبر* ¹ ، فاطمه عراقی ² ، فاطمه بنایی ³

چکیده :
مهاجرت نخبگان و خروج صاحبان سرمایه از ایران به کشورهای توسعه‌یافته، همراه با ورود جمعیت زیادی از افغانستان، موضوعی است که تاثیرات عمیقی بر ساختار اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی کشور داشته است. خروج نیروهای متخصص و تحصیل‌کرده از یک سو، و ورود کارگران غیرماهر از سوی دیگر، چالش‌های متعددی را برای کشور ایجاد کرده است. از جمله این چالش‌ها می‌توان به کاهش سطح نوآوری و توسعه تکنولوژیکی، افزایش نرخ بیکاری ناشی از رقابت بیشتر برای مشاغل کم‌درآمد، و فشار بر منابع محدود مانند مسکن و خدمات آموزشی اشاره کرد. با توجه به وضعیت فعلی سیستم آموزشی و کمبود معلمان و فضای آموزشی، این مشکلات می‌تواند به افت کیفیت آموزش منجر شود. عدم برنامه‌ریزی و توجه کافی دولت به این مسائل، تاثیرات منفی این پدیده را تشدید کرده و خطراتی جدی برای توسعه پایدار کشور در پی دارد. در چنین شرایطی، اتخاذ سیاست‌های جامع و موثر برای مدیریت مهاجرت و تقویت زیرساخت‌های اقتصادی و اجتماعی ضروری است تا اثرات جبران‌ناپذیر این روند کاهش یابد و زمینه برای بهره‌برداری از فرصت‌ها مهیا شود. بهبود شرایط اقتصادی و ایجاد انگیزه برای بازگشت نخبگان می‌تواند بخشی از راه‌حل‌های این مسئله باشد.

کلمات کلیدی :
فرار مغزها، نخبگان ، مهاجرت،توسعه پایدار